De Nederlandse ambassadeur in Israël heeft bij de Israëlische autoriteiten formeel
geprotesteerd
tegen de verwachte Israëlische annexatie van delen van de bezette
Westelijke Jordaanoever. Ambassadeur Hans Docter nam deel aan een
videoconferentie waarin nog elf Europese ambassadeurs hun afkeuring van
de annexatie uitspraken tegen de plaatsvervangend secretaris-generaal
van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken. Het gaat om de
ambassadeurs van België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk,
Ierland, Italië, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en de Europese
Unie.
Internationaal recht
De twaalf spraken hun diepe bezorgdheid uit over de bepalingen in het op 20 april gesloten Israëlische
regeerakkoord
die vanaf 1 juli annexatie van de kolonies (‘nederzettingen’) en de
Jordaanvallei mogelijk maken. Zij waarschuwden dat annexatie in strijd
is met het internationaal recht, en ernstige gevolgen heeft voor de
regionale stabiliteit, Israëls internationale reputatie en hervatting
van het zogeheten ‘vredesproces’.
De ambassadeurs protesteerden ook tegen het voornemen van de
Israëlische regering om drieduizend woningen voor Israëlische kolonisten
te bouwen in de illegale nederzetting Givat Hamatos aan de zuidkant van
Oost-Jeruzalem. In februari
kondigde
Netanyahu aan dat hij het plan, dat in 2014 na zware internationale
kritiek was bevroren, nieuw leven inblies. Tegelijkertijd kondigde hij
de bouw van 2200 woningen aan in Har Homa, een illegale nederzetting
even ten oosten van Givat Hamatos.
Breed protest
Eerder al
waarschuwden
Europese functionarissen Benny Gantz, leider van de politieke partij
Kahol Lavan en samen met Benjamin Netanyahu (Likud) architect van het
regeerakkoord, dat annexatie de relatie tussen de EU en Israël zal
beschadigen en tot ‘een harde Europese reactie’ zal leiden. In februari
zinspeelde EU-buitenlandvertegenwoordiger Josep Borrell nadrukkelijk op sancties tegen Israël. Afgelopen maand
herhaalde zijn woordvoerder dat annexatie ‘niet onbeantwoord zal blijven’.
In een afzonderlijke reactie kondigde
Frankrijk aan dat annexatie gevolgen zal hebben voor de bilaterale betrekkingen met Israël. Andere Europese landen –
Duitsland,
Ierland,
Verenigd Koninkrijk,
België,
Luxemburg,
Zweden,
Estland,
Noorwegen – waarschuwden Israël ook, maar zonder te verwijzen naar sancties. Ook
Jordanië,
Rusland en
China
lieten zich kritisch uit. Een aantal van de genoemde landen sloot zich
aan bij de Speciale VN-Coördinator voor het Midden-Oosten Vredesproces,
Nickolay Mladenov,
die in de VN-Veiligheidsraad stelde dat annexatie ‘een schending van
het recht is en een verwoestende klap betekent voor de
tweestatenoplossing, de deur sluit voor nieuwe onderhandelingen, en een
bedreiging is voor vrede in de regio’.
De Arabische Liga
veroordeelde
het annexatieplan vorige week als ‘een oorlogsmisdaad’ en ‘een
flagrante schending van VN-resoluties en het internationaal recht’. De
Liga onderstreept het belang van de internationale gemeenschap om ‘de
kansen op vrede en de tweestatenoplossing te redden’ en roept de
regering-Trump op afstand te nemen van het ‘koloniale plan’. De
Arabische landen zullen de Palestijnen ‘met alle politieke,
diplomatieke, juridische en financiële middelen bijstaan’ in hun
pogingen annexatie te voorkomen, aldus de Liga.
Roep om sancties
Intussen dringt links en rechts het besef door dat waarschuwingen
alleen niet genoeg zijn om Israël van annexatie te weerhouden. Protesten
tegen de voortgaande bezetting en kolonisering van de Westelijke
Jordaanoever en Oost-Jeruzalem hebben de afgelopen decennia geen enkel
effect gesorteerd.
In het Verenigd Koninkrijk roepen bijna 130 parlementariërs van zowel
Labour als de Conservatieven, onder wie oud-ministers, premier Boris
Johnson
in een felle brief op
economische sancties tegen Israël te treffen wanneer het de annexatie
doorzet. Zij schrijven dat annexatie ‘een doodklap is voor de kans op
vrede tussen Israëli’s en Palestijnen gebaseerd op een levensvatbare
tweestatenoplossing’, en roepen op tot dezelfde ‘robuuste sancties’
tegen Israël als de Britse regering in 2014 tegen Rusland trof na de
annexatie van de Krim:
Words are not enough: Prime Minister Netanyahu has
ignored our words. We need to prevent his government from setting this
alarmingly dangerous precedent in international relations.
Het netwerk van Europese organisaties die zich inzetten voor
Palestijnse rechten (European Coordination of Committees and
Associations for Palestine, ECCP) deed deze week een
dringend beroep
op EU-buitenlandvertegenwoordiger Josep Borrell en de Europese
ministers van Buitenlandse Zaken om sancties tegen Israël te treffen. De
koepelorganisatie benadrukt de verplichting daartoe onder
internationaal en Europees recht. Het uiten van bezorgdheid ‘is niet
genoeg’, schrijft ECCP, ‘onmiddellijke acties, waaronder sancties, zijn
noodzakelijk’.
In
een artikel
waarin hij met name de Duitse regering aanspreekt heeft de directeur
van de Israëlische mensenrechtenorganisatie B’Tselem, Hagai El-Ad,
dezelfde boodschap. Hij beklemtoont dat veroordelingen waaraan geen
consequenties zijn verbonden zinloos zijn. Erger: ze komen neer op
feitelijke medeplichtigheid.
Verenigde Staten
Ook in de Verenigde Staten ontstaat beweging. Meer dan dertig
vooraanstaande functionarissen die onder voorgaande Amerikaanse
regeringen nauw betrokken waren bij het Midden-Oosten-beleid en het
vredesproces
doen een beroep op de Democratische Partij om meer gewicht toe te kennen aan de rechten en veiligheid van de Palestijnen.
In het verleden heeft de nadruk gelegen op Israëls veiligheid en
rechten, en werd hooguit lippendienst bewezen aan de Palestijnen en
Israëls ondermijning van de tweestatenoplossing, stellen zij. Nu de
regering-Trump met haar ‘vredesplan’ de weg heeft vrijgemaakt voor
Israëlische annexatie is het, ook in het belang van de toekomst van
Israël als ‘een democratisch thuisland voor het joodse volk’, de hoogste
tijd voor een evenwichtiger benadering. In het programma waarmee de
Democraten de verkiezingen van november ingaan moet de aandacht mede
uitgaan naar de rechten van de Palestijnen, schrijven zij:
The 2020 platform should expressly state a commitment
to a resolution of the conflict that ensures both Israel’s security and
future as a Jewish and democratic state with equal rights for all its
citizens, as well as Palestinian rights, including self-determination,
security and freedom. It should include clear opposition to ongoing
occupation, settlement expansion and any form of unilateral annexation
of territory in the West Bank as well as clear opposition to violence,
terrorism and incitement from all sides.
De Democratische presidentskandidaat Joe Biden
stelde
deze week dat de VS Israël zou moeten weerhouden van stappen die de
tweestatenoplossing in gevaar brengen. In het geval hij de verkiezingen
wint zal hij een aantal maatregelen van Trump terugdraaien, beloofde
hij. Hij zal de economische steun aan de Palestijnen hervatten en zowel
het Amerikaanse consulaat in Oost-Jeruzalem als de diplomatieke missie
van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) in Washington heropenen.
Van terugverplaatsing van de door Trump naar Jeruzalem verhuisde
Amerikaanse ambassade ziet hij af.
De regering-Trump
liet intussen weten
dat ze Israëls annexatie van de nederzettingen en de Jordaanvallei
direct zal erkennen. Afgewacht wordt nog tot de Amerikaans-Israëlische
commissie die de exacte grenzen van het te annexeren gebied in kaart
brengt haar werk heeft afgerond. Dat zal naar verwachting op korte
termijn het geval zijn. De enige voorwaarde is dat Israël zich de
komende vier jaar onthoudt van kolonisering van het gebied dat Trump
heeft bestemd voor een Palestijnse staat, en zich bereid verklaart met
de Palestijnen te onderhandelen over die staat. De Palestijnen hebben
zoals bekend Trumps ‘Deal of the Century’ in alle facetten afgewezen.
‘Stelletje antisemieten’
Een officiële reactie van Israël op het protest van de Nederlandse
ambassadeur en zijn collega’s is vooralsnog uitgebleven, maar de
overkoepelende raad van de nederzettingen maakte de ambassadeurs direct
uit voor ‘een stelletje antisemieten’. Voorzitter David Elhayani van
deze zogeheten Yesha Council
zei:
They’re just a bunch of anti-Semites. We don’t have
to listen to the international community. We have to do only what’s good
for us.
De reactie is tekenend voor het extremisme van de hardcore kolonistenbeweging. Net als de kolonisten die onlangs
door de Volkskrant
in het zonnetje werden gezet, heeft de Yesha Council geen boodschap aan
de internationale rechtsorde. Men doet, hoe illegaal ook, ‘alleen wat
goed voor ons is’, en wie daar iets op tegen heeft is een antisemiet.
Wat hun opvattingen extra gevaarlijk maakt is het concept ‘ons’.
Daarmee bedoelen deze kolonisten niet zichzelf, maar alle joden. Net als
de Israëlische regering stellen zij dat de kolonisering en annexatie
een ‘joods’ project zijn – een project van ‘het joodse volk’, dat
‘terugkeert’ naar het ‘land van de voorvaderen’. Het aanwijzen van ‘het
joodse volk’ als drijvende kracht achter het illegale en gewelddadige
project is een klassiek voorbeeld van antisemitisme.
‘Joods recht van terugkeer’
Tekenend voor hun opvattingen is ook dat de kolonisten en de
Israëlische regering zich beroepen op een ‘joods recht van terugkeer’,
dat teruggaat tot grofweg het begin van onze jaartelling. Tegelijkertijd
wijzen zij het recht van terugkeer van de Palestijnen die rond 1948
door joodse milities en Israëlische troepen op de vlucht werden gedreven
botweg van de hand, en spreken zij er schande van als de nakomelingen
van die vluchtelingen hun recht van terugkeer opeisen – een recht dat
hen
daadwerkelijk toekomt.
De Israëlische premier Netanyahu
omschreef
de verwachte annexatie als ‘een historisch moment in de geschiedenis
van het zionisme’ en ‘de vervulling van de belofte van het zionisme’.
Kern van dit zionisme – door president Reuven Rivlin aangeduid als ‘
modern zionisme’ – is een ‘joods’ recht op het hele zogenoemde ‘Land Israël’, inclusief de bezette Westoever en bezet Oost-Jeruzalem.
Het is geen wonder dat dit zionisme, haaks als het staat op het
internationaal recht en de universele mensenrechten, kritiek oproept.
Israël, de kolonisten en de zogenoemde internationale Israël-lobby
verkondigen aan iedereen die het horen wil dat deze ‘antizionistische’
kritiek gelijk staat aan antisemitisme. Die bewering mist iedere grond.
Zoals gezegd is juist de claim dat ‘het joodse volk’ de motor is van de
illegale onderneming antisemitisch.
https://rightsforum.org/nieuws/nederland-waarschuwt-israel-annexatie-is-illegaal/
Zie ook
18 mei 2020 - Vier organisaties aan minister Blok: druk op Israël
https://www.docp.nl/vier-organisaties-aan-minister-blok-druk-op-israel/