Israël beschikt over een propagandamachine van topkwaliteit. Het weet
daarmee perfect de mainstream media te bewerken, en die volgen vrijwel
steeds dus de Israëlische versie. Zo weet Israël al tientallen jaren de
geschiedschrijving naar zijn hand te zetten. Bij gevechtshandelingen kan
het land rustig zijn gang gaan, zonder door de publieke opinie te
worden teruggefloten. Nu de in het nauw zijnde Israëlische premier
Netanyahu om zijn positie te versterken wel eens een nieuwe Gaza-oorlog
zou kunnen uitlokken is het zinvol om weer eens stil te staan bij het
fenomeen ‘Israëlische propaganda’.
De
propagandastrategie is bijzonder uitgekookt:
1. Bepaal de criteria van het debat
Definieer ruimschoots tevoren de context van het debat, waarmee dat
moet beginnen en hoe de verhaallijn wordt ingevuld. Gaat het om een
oorlog, blijf dan hameren dat die door de tegenpartij is uitgelokt.
Zwijg over je eigen schendingen van wapenstilstandsoverenkomsten of
andere afspraken. De meeste mensen volgen het conflict niet nauw en zijn
geneigd te geloven wat ze keer op keer te horen krijgen. Bereid je
standpunten dus zorgvuldig voor en herhaal die consequent.
2. Stereotiepen werken
De Israëlische propaganda stelt Israël consequent voor als een
hoogontwikkelde samenleving en Palestina aan de hand van negatieve
stereotypen. In het Israël-Palestina conflict is Israël daarmee in het
voordeel. Het verhaal is steeds dat de humane Israëlische samenleving
geconfronteerd wordt met een Palestijns probleem. De media beginnen hun
verslag van schermutselingen dan steevast met de opmerking hoe de
Israëlische bevolking moet lijden onder “het probleem”.
Golda Meir
zei het ooit zo: “We kunnen de Arabieren vergeven dat zij onze kinderen
ombrengen, maar we zullen ze nooit vergeven dat zij ons verplichten hun
kinderen te doden”. Bij deze voorstelling van zaken moet het niet
verwonderen dat het disproportioneel geweld dat de Palestijnen bij
oorlogsgeweld moeten ondergaan nauwelijks aan de orde komt, en beelden
van angstige Israëlische burgers die spreken over de impact van de
oorlog op hun leven, worden uitvergroot. De slachtoffers aan Palestijnse
zijde worden dan enkel in aantallen genoemd of aangeduid als
“collaterale schade”.
3. Buit de blunders van je tegenstander maximaal uit
De dwaasheden van Hamas spelen Israël in de kaart. Van bij het begin
van de blokkade van Gaza kon Israël er op rekenen dat Hamas raketten zou
afvuren. Met de daarmee gepaard gaande bedreigingen kon Israël dan
sympathie opwekken bij de Westerse publieke opinie, een plus in de
propagandaoorlog.
4. Laat overal van je horen, herhaal je verhaal en zorg dat je tegenstanders zoveel mogelijk buiten beeld blijven
Israël begint elke oorlog steevast met de inzet van een heus leger
goed getrainde, beschaafde en vloeiend Engels sprekende woordvoerders
die 24 op 24 uur bereikbaar zijn voor de media. De propaganda is perfect
ingestudeerd en wordt uniform verwoord. Het succes is gegarandeerd.
Tegelijk krijgen Westerse journalisten
geen toegang tot Gaza
en kunnen zij in oorlogsgebied enkel hun werk doen onder supervisie van
de IDF, het Israëlische leger. Zo kan Israël de berichtgeving
manipuleren en elke onafhankelijke vaststelling van de gruwel in Gaza
verhinderen.
5. Blijf bij de les
De helft van het verhaal wordt bepaald door de politieke leiders. Het
politieke apparaat wordt dus in stelling gebracht. Dat moet ervoor
zorgen dat het Witte Huis en het Congres zich bij de verhaallijn
aansluiten. Verklaringen van Congresleden moeten dus de gesprekspunten
van de Israëlische woordvoerders uitdragen. Samen met politieke
commentatoren en Congresleden moeten zij dus fungeren als elkaars
klankbord.
6. Ontken en blijf ontkennen
Komen de werkelijke feiten aan het licht en spreken die de
Israëlische voorstelling van zaken tegen, dan ontken je die in alle
toonaarden, of je draait het verhaal om en legt de schuld bij de
tegenstander. Dat er Palestijnse burgers omkomen is altijd de schuld van
iemand of iets anders, of je zegt dat foto’s van rouwende burgers
getrukeerd zijn.
7. Je laatste redmiddel
Als al het voorgaande faalt gebruik je het antisemitisme-wapen. Geef
daar een paar voorbeelden van, generaliseer ze en wek daarmee de
suggestie dat je critici worden gedreven door antisemitisme. Het is een
argument dat knaagt aan het geweten. Pas op voor overdadig gebruik. Maar
het kan critici tot zwijgen brengen of in het defensief zetten.
*****
De bekendste en veruit meest welbespraakte Israëlische woordvoerder
is ongetwijfeld de in Australië geboren Mark Regev. Die kon uitgroeien
tot woordvoerder voor Israëlische premiers, en schopte het in 2016 zelfs
tot Israëlisch ambassadeur in Londen. En misschien kunnen ook
journalisten worden toegevoegd in het rijtje Israëlische propagandisten.
Zo kan men
vraagtekens zetten bij de onpartijdigheid van VRT- en NOS-correspondente Ankie Rechess.
Manipulatie van de publieke opinie is een geducht wapen in de strijd
rond internationale conflicten. Gelukkig stellen steeds meer mensen zich
vragen bij de berichtgeving van de mainstream media, en krijgt rond het
‘politiek-Zionistische project Joodse staat Israël’ de
BDS-beweging steeds meer wind in de zeilen. Het laatste woord rond dit issue is nog niet gesproken.
Dit artikel verscheen 2 december 2019 op ‘Geopolitiek in context‘
https://www.dewereldmorgen.be/community/hoe-de-israelische-propagandamachine-werkt/
