Analyse -
Thomas Decreus
Herinner Auschwitz, maar vergeet niet wat Auschwitz mogelijk maakte
vrijdag 24 januari 2020 12:04
Op 27
januari 1945 werd Auschwitz bevrijd door het Rode Leger. Naar schatting
1,1 miljoen mensen werden er in een periode van enkele jaren op
industriële wijze afgeslacht. De ijzeren ingangspoort van Auschwitz I
met daarboven de ziekelijk cynische leuze ‘Arbeid maakt vrij’ en de
wachttoren waaronder de trein binnenreed in Auschwitz II (of Birkenau)
zijn symbolen van dood en vernietiging geworden. Auschwitz fungeert
vandaag als de naam voor de grootst mogelijke zonde en de ultieme
boosaardigheid.
Maar het is makkelijk, al te makkelijk, om Auschwitz
te beschouwen als het ultieme kwaad, voortgebracht door een inherent
immorele ideologie. Zo opgevat is Auschwitz een exces, een historische
ontsporing waarvoor enkel het nazisme de schuld draagt. Dat is makkelijk
omdat het geruststellend is. Het is een weigering om te kijken in de
spiegel die Auschwitz is en blijft.
Iemand die deze spiegel als geen ander heeft voorgehouden is de dichter, essayist en politicus Aimé Césaire. In zijn Discours sur le colonialisme,
een essay dat een luttele vijf jaar na het einde van de Tweede
Wereldoorlog werd geschreven, stelt Césaire dat de holocaust het moment
was waarop koloniale procedures die eeuwenlang op niet-Europeanen werden
toegepast in het hart van Europa opdoken. Het kolonialisme van Europa
werd naar binnen toe geplooid, de wreedheden die eeuwenlang geëxporteerd
werden, keerden terug naar de afzender.
De stelling van Césaire is geen provocatie, maar een
historische waarheid die al te vaak vergeten wordt. De geschiedenis van
de kampen is bij uitstek een koloniale geschiedenis. Eigen aan het
concentratiekamp is dat het een plaats betreft waarin mensen voor
onbepaalde tijd en zonder veroordeling worden vastgehouden. Meestal
omdat ze behoren tot een groep die vaagweg wordt omschreven als een
‘maatschappelijk gevaar’ of een ‘vijand’. Dergelijke kampen ontstonden
toen de VS inheemse volkeren verder westwaarts dreef in de jaren 1830 en
doken opnieuw op tijdens de tienjarige oorlog te Cuba (1868-78), de
Filippijns-Amerikaanse oorlog (1899-1902) en tijdens de Boerenoorlog
(1899-1902).
Verder
En zie
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.